با گذر زمان همه موجودات پیر و فرتوت می شوند و اسبها نیز از این قائده مستثنا نیستند. معمولا وقتی اسبها به پانزده سالگی میرسند پیر در نظر گرفته می شوند. اسبها نیز مثل انسان ها هستند که با مسن شدن مسائل بهداشتی و رژیم غذایی مخصوص به خود را دارند. این مقاله به شما کمک می کند تا اگر اسب سالخورده ای دارین از آن بخوبی مراقبت کنید تا شاد و سالم باشد.
چالش های رایج در موضوع سلامت اسب
آرتوروز
همانند انسال با افزایش سن مایع میانبافتی موجود در مفاصل تحلیل رفته و در مفاصل مچ و زانو دچار آرتروز می شوند. علائم ورم مفاصل در ابتدا ممکن است به صورت خفیف بروز کنند و شما باید حرکات اسب را زیر نظر داشته باشین مثلا اگر لنگش[KM1] خفیف دارد یا قدم های کوتاه برمی دارد و با گرم شدن علائم آن از بین میرود. تورم مفاصل نیز ممکن است نشانه این مشکل باشد.
متاسفانه درمانی قطعی برای آرتوروز وجود ندارد و شما می توانید با رژیم غذایی صحیح تا حد زیادی از اثرات آن جلوگیری کنید.افزایش وزن زیاد ممکن است به ماهیچه ها و مفاصل فشار وارد کند و باعث بدتر شدن آرتوروز بشود. علاوه بر آن کم کردن فشار کاری نیز توصیه می شود. علی رغم اینکه توصیه می شود اسبهای مسن در طول روز فعالیت داشته باشند فشار و تمرین زیاد برای آنها توصیه نمی شود. در کنار این اقدامات شاید لازم باشد یک دوره درمانی نیز برای اسب خود در نظر بگیرید. اقدامات درمانی می تواند شامل تسریع در روند گردش خون، کاهش التهاب بافت عضلات، مفاصل و تاندون ها باشد.
مشکلات دندانپزشکی
مشکلات فک و دندان از مشکلات رایج اسبهای پیر هستند. دندانها ممکن است طی کارکرد طولانی سطح ناهموار پیداکنند یا قسمتهای از آنها تیز تر بشوند که هر کدام از این حالت ها می تواند باعث اشکال در جویدن و گوارش اسب بشود. در نتیجه کاهش جویدن خوراک های با فیبر بالا قابلیت هضم آنها کم شده و مقدار انرژی دریافتی از آن نیز کاهش می یابد. بنابر این رژیم غذایی این اسبها باید به نسبت شرایط آنها متعادل بشود و منابع خورکی مثل تفاله چغندر و یونجه پلت شده برای اطمینان از هضم کافی و دریافت انرژی به خوراک آنها اضافه شود و آنها بدون تحمیل فشار بالا به دندان ها توانایی جویدن کافی و بلع غذا را داشته باشند. اسبهایی که دندان های نافرم دارند بشتر در معرض خطر انسداد و کولیک قرار دارند و مالک های آنها باید اقدامات پیشگیرانه را در برنامه قرار دهند. همچنین پیشنهاد می شود این اسبها با وعده های کم حجم و دفعات بالا در روز تغذیه بشوند. برنامه معاینه دندان اسبها سالیانه یک بار صورت بگیرد، اینه که اسب بخشی از خوراکش را نمی جود یا قسمتی از آن از دهانش بیرون میریزد می تواند نشانه مشکل در دندان های اسب باشد.
سندروم کوشینگ[KM2]
این بیماری شایع ترین مشکل در اسبهای مسن هست و به نوعی آسیب در عملکرد هیپوفیز مربوط می شود (PPID[KM3] ). در این بیماری بدن بیش از حد نیاز هورمون تولید می کند و از علائم آن می توان به موهای فرفری و بلند و تاخیر در ریزش مو های بدن اشاره کرد با این حال همه اسبها علائم یکسانی را بروز نمی دهند به عنوان مثال بد رفتاری و نافرمانی اسب همچنین نوشیدن زیاد آب و تکرر ادرار نیز از علائم فرعی این بیماری هستند.
در حال حاظر درمان قطعی برای این بیماری یافت نشده و بیشتر درمان ها به کاهش اثرات و کنترل بیماری کمک می کند. داروهای خوراکی مثل پروگلید باعث کاهش اثرات این بیماری می شوند. مالکانی که اسب های آنها با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند باید به رژیم غذایی اسبشان دقت کافی داشته باشند چون ممکن است به سرعت وزنشان کم شود و بیشتر در معرض بیماری های التهابی مثل لامیناتیس قرار دارند. اسبهایی که این مشکل را دارند باید به طور مرتب توسط دامپزشک یا نعلبند[KM4] معاینه بشوند.
تغذیه
با افزایش سن اسب به دلیل ایجاد شدن شرایط خاصی در وضعیت سلامتی، تغییرات و نوسانات شدیدی در وزن آن ایجاد خواهد شد. اسبهای پیر در مقابل همتایان جوان خود شرایط متفاوتی داشته و با تجربه کاهش وزن جبران آن برایشان مشکل تر خواهد بود به همین دلیل تشخیص زود هنگام این شرایط بسیار مهم است و در انتخاب منابع خوراکی بهتر است از نشاسته و قندها استفاده کنید. توجه داشته باشید به دلیل اینکه اسبهای مسن در برابر بیماری هایی مثل مقاومت انسولینی [KM5] و کوشینگ مستعد در هستند بهتر است در مصرف این منابع خوراکی احتیاط کنید.
به خاطر داشته باشید که هیچ دو اسبی شرایط غذایی یکسانی ندارند و ممکن است هر کدام به مکمل های متفاوتی نیاز داشته باشند. بسیار لازم و موثر است که خوراک اسبهایتان بر اساس نیازهایشان طراحی و فورموله بشوند همچنین استفاده از خوراک های ویژه اسبهای مسن نیز سودمند خواهد بود. در مورد شرایط خاص اسب خود و برنامه ریزی برای خوراک با دامپزشک مشورت کنید. همانند انسان ها شرایط و تفاوت های سنی در مورد اسبها زیاد است مثلا ممکن است یک اسب در سنین رشد و جوانی باشد ولی به دلیل فشار و شرایط کاری زیاد پیر و فرسوده بشود. بنابر این مبنای مسن بودن اسب شرایط فیزیولوژیک اسب ها است نه سن عددی آنها. در مورد کنترل شرایط جسمی و فیزولیوژک اسب خود حتما با دامپزشک مشورت داشته باشید.
منبع: https://backontrackproducts.com/elderly-equines-how-to-care-for-a-senior-horse/
